ناباروری بعد از سقط جنین یکی از دغدغه هایی زوج هایی است که تجربه سقط جنین و کورتاژ داشته اند. سقط جنین یکی از مشکلات شایع در باروری زوجین است که ممکن است فرآیند حاملگی های بعدی را تحت تاثیر قرار دهد و بارداری های بعدی همراه با استرس باشد.
طبق مطالعات انجام شده سقط جنین بر ناباروری اثر ندارد، اما ممکن است عواملی که منجر به سقط جنین شده است موجب ناباروری بشود. زنان بعد از تجربه سقط، به دنبال دانستن علل ناباروری بعد از سقط جنین هستند. در این مقاله قصد داریم اطلاعاتی در این باره بیان کنیم.
آیا سقط جنین باعث ناباروری میشود؟
یکی از نگرانی‌های رایج در میان زنانی که تجربه سقط جنین داشته‌اند، تأثیر آن بر باروری آینده است. در پاسخ به این پرسش باید گفت که سقط جنین، بسته به شرایط فردی و نوع سقط، می‌تواند پیامدهای متفاوتی بر سلامت باروری داشته باشد. در بسیاری از موارد، سقط جنین منجر به ناباروری نمی‌شود، اما در برخی شرایط ممکن است عوارضی ایجاد کند که بر توانایی بارداری در آینده تأثیر بگذارد.
سقط جنین، چه به‌صورت خودبه‌خودی و چه به‌صورت القایی (به‌دلایل پزشکی یا انتخاب شخصی)، می‌تواند باعث تغییرات هورمونی و اختلال در عملکرد طبیعی دستگاه تناسلی شود. در مواردی که سقط به‌طور طبیعی رخ می‌دهد، ممکن است عدم تعادل هورمونی ایجاد شده و چرخه قاعدگی و تخمک‌گذاری را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین، اگر سقط با مداخلات پزشکی مانند کورتاژ انجام شود، احتمال بروز آسیب به دیواره رحم یا چسبندگی‌های داخل رحمی (سندرم آشرمن) افزایش می‌یابد که می‌تواند موجب مشکلاتی در لانه‌گزینی جنین در بارداری‌های آینده شود.
با این حال، احتمال ناباروری پس از سقط جنین به‌طور کلی پایین است و اکثر زنان پس از گذشت مدت‌زمانی، بدون مشکل قادر به بارداری مجدد هستند. عواملی مانند سن، بیماری‌های زمینه‌ای، سابقه عفونت‌های رحمی و نوع روش انجام سقط، از جمله مواردی هستند که می‌توانند بر باروری تأثیر بگذارند. بنابراین، در صورت نگرانی درباره تأثیر سقط جنین بر باروری، مراجعه به بهترین متخصص زنان و زایمان و بررسی وضعیت سلامت دستگاه تولیدمثلی ضروری است.
علل احتمالی ناباروری بعد از سقط جنین
دلایل متعدی موجب ناباروری بعد از سقط جنین می‌شوند که در ادامه به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم:
1. عفونت
یکی از مهم ترین خطرات مرتبط با سقط جنین، عفونت است. اگر رحم یا اندام های تولید مثلی اطراف در حین یا بعد از عمل عفونی شوند، می‌تواند منجر به عوارضی شود که بر باروری تاثیر می‌گذارد.
2. آسیب دهانه رحم
در طی جراحی که برای سقط جنین انجام میشود، دهانه رحم برای خارج کردن محتویات رحم گشاد میشود. در برخی موارد این موضوع می‌تواند منجر به آسیب دهانه رحم شود. داشتن رحم ضعیف یا ناکارآمد ممکن است در آینده برای نگه داشتن بارداری با مشکلاتی مانند سقط جنین مواجه شود.
3. پارگی رحم
یکی از اتفاقات نادر اما جدی که ممکن است در حین جراحی سقط جنین رخ دهد، پارگی رحم است. این اتفاق زمانی می‌افتد که دیواره رحم توسط ابزار رحم سوراخ شود و باعث آسیب به اندام های مجاور شود. پارگی رحم می‌تواند منجر به خونریزی شدید، عفونت و تشکیل بافت اسکار شود که همه این موارد می‌توانند بر باروری تاثیر منفی بگذارند.
4. سندرم آشرمن
سندرم آشرمن وضعیتی است که با تشکیل بافت اسکار یا چسبندگی در داخل رحم مشاهده میشود. این مشکل می‌تواند بعد از سقط جنین های جراحی، به خصوص اگر عمل با دقت انجام نشود، رخ دهد. بافت اسکار می‌تواند با لانه گزینی تخمک بارور شده تداخل پیدا کرده با چرخه قاعدگی طبیعی را مختل کند و منجر به ناباروری فرد شود.
5. عدم تعادل هورمونی
عدم تعادل هورمونی یکی از مواردی است که می‌تواند بعد از سقط جنین رخ دهد، مخصوصا اگر این عمل تنظیم هورمونی طبیعی بدن را مختل کند. این عدم تعادل ها می‌توانند بر تخمک گذاری و چرخه قاعدگی تاثیر بگذارند و بارداری را دشوار تر کنند.
6. مشکلات سیستم ایمنی
در برخی موارد بدن بعد از سقط جنین، به ویژه سقط های مکرر به بارداری بعدی واکنش نشان می‌دهد و به جنین به عنوان یک عامل بیگانه حمله می‌کند. افزایش التهاب و تولید آنتی بادی های ضد فسفولیپید ممکن است منجر به سقط های مکرر یا لخته شدن خون در جفت شود.
آیا می‌توان خطر ناباروری بعد از سقط را کاهش داد؟
بسیاری از متخصصان توصیه می‌کنند که قبل از برقراری رابطه جنسی مجدد، منتظر بمانید تا خونریزی بعد از سقط به پایان برسد. خونریزی که بر اثر سقط رخ می‌دهد می‌تواند 2 هفته یا بیشتر طول بکشد. برخی پزشکان توصیه می‌کنند تا حداقل یک دوره قاعدگی صبر کنید. توجه داشته باشید که تاخیر در رابطه جنسی به کاهش خطر عفونت کمک می‌کند.
در برخی موارد، به تاخیر انداختن بیشتر رابطه جنسی ضروری است، به خصوص اگر سقط جنین در اواخر بارداری اتفاق افتاده باشد یا عوارضی از سقط وجود داشته باشد. در این صورت می‌توان خطر نازایی پس از سقط جنین را کنترل کرد.
نشانه های نازایی بعد از سقط جنین
هرچند بسیاری از زنان پس از سقط، بدون مشکل دوباره باردار می‌شوند، اما در برخی موارد ممکن است عوارضی ایجاد شود که به ناباروری منجر گردد. شناخت نشانه‌های ناباروری بعد از سقط جنین می‌تواند به تشخیص و درمان به‌موقع کمک کند.
۱. قاعدگی نامنظم یا قطع قاعدگی
۲. درد مزمن لگن
۳. عفونت‌های مکرر رحم یا لگن
۴. ترشحات غیرطبیعی از واژن
۵. ناتوانی در باردار شدن پس از چندین ماه تلاش
۶. درد هنگام رابطه جنسی
۷. چسبندگی داخل رحمی
پیشگیری از نازایی بعد از سقط جنین
سقط جنین در ماه‌های اولیه معمولاً تأثیر مستقیمی بر ناباروری ندارد، اما برای اطمینان از سلامت باروری، پیگیری پزشکی ضروری است. پس از سقط، مراجعه به متخصص زنان اهمیت زیادی دارد، زیرا پزشک با انجام آزمایش‌های لازم و ارزیابی وضعیت هورمونی می‌تواند به بازگشت تعادل بدن کمک کند. در ادامه، به بررسی راهکارهای علمی برای پیشگیری از سقط جنین می‌پردازیم.
- افرادی که قصد بارداری دارند باید قبل از اقدام به بارداری برای درمان اختلالات هورمونی و یا مشکلات تیروئید خود اقدام کنند.
- خانم هایی که سابقه دیابت دارند و یا زمینه ارثی این بیماری را دارا می‌باشند باید تحت نظر پزشک باشند.
- اگر علت ناباروری ناشی از عفونت باشد، مصرف آنتی بیوتیک های تجویز شده توسط پزشک و درمان التهاب های لگنی ضروری است.
- داشتن تغذیه مناسب، ورزش منظم و اجتناب از مصرف سیگار و الکل، احتمال باروری مجدد را افزایش می‌دهد.
- یکی دیگر از راهکار های پیشگیری از نازایی بعد از سقط جنین، متعادل کردن هورمون ها است.د پزشک ممکن است داروهای هورمونی یا مکمل های لازم را برای تنظیم چرخه قاعدگی تجویز کند.
درمان ناباروری بعد از سقط جنین
درمان ناباروری پس از سقط جنین بستگی به علت زمینه‌ای و وضعیت سلامت فرد دارد. ابتدا پزشک از طریق آزمایش‌های هورمونی، سونوگرافی رحم و تخمدان‌ها، و بررسی عفونت‌های احتمالی، علت ناباروری را مشخص می‌کند. در مواردی که عدم تعادل هورمونی عامل اصلی باشد، درمان‌های دارویی مانند تنظیم‌کننده‌های هورمونی یا تحریک تخمک‌گذاری تجویز میشود.
اگر چسبندگی داخل رحمی (سندرم آشرمن) یا آسیب به بافت رحم رخ داده باشد، روش‌هایی مانند هیستروسکوپی برای بازسازی بافت رحم به کار می‌رود. علاوه بر این، اصلاح سبک زندگی، تغذیه مناسب، مدیریت استرس و مصرف مکمل‌های ضروری مانند اسید فولیک و ویتامین D می‌تواند به بهبود و درمان ناباروری کمک کند. در موارد پیچیده‌تر، روش‌های کمک‌باروری مانند درمان نازایی با ای وی اف ممکن است توصیه شود.
سخن آخر
در نهایت، ناباروری بعد از سقط جنین می‌تواند برای برخی زنان یک چالش نگران‌کننده باشد، اما در بسیاری از موارد، این وضعیت موقتی بوده و با مراقبت‌های مناسب قابل مدیریت است. بررسی علت‌های زمینه‌ای، رعایت توصیه‌های پزشکی، داشتن سبک زندگی سالم و دریافت حمایت روحی و روانی نقش مهمی در افزایش شانس بارداری مجدد دارند. در صورت مواجهه با مشکلات بارداری پس از سقط، مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایش‌های لازم می‌تواند به شناسایی علت و یافتن راهکارهای مناسب برای بهبود باروری کمک کند.