فریز تخمک به زنان این امکان را میدهد تا تخمکهای خود را در سنین جوانی برداشت کرده و برای استفاده در آینده نگهداری کنند. این روش، فرصتی برای خانم هایی است که به دلایل پزشکی، شغلی یا شخصی قصد دارند که توانایی باروری خود را برای آینده حفظ کنند. البته ناگفته نماند که این امر نیازمند بررسی لازم توسط متخصصین است و نمیتوان خودسرانه برای انجام آن تصمیم گیری کرد. این روش، به بانوان امکان میدهد، بدون اینکه نگران محدودیتهای زمانی باروری باشند، برنامه ریزی مناسب خود را انجام دهند. در این مطلب از سایت دکتر پروانه لک به بررسی این روش درمانی میپردازیم.
فریز تخمک چیست؟
فریز تخمک یک روش پزشکی است که در آن تخمک در مراحل اولیه چرخه تخمک گذاری جمع آوری شده و برای مدت زمان طولانی در دمای بسیار پایین نگهداری میشود. این روش برای خانم هایی که قصد دارند در آینده بچه دار شوند، این امکان را میدهد تا تخمک های سالم خود را برای استفاده در آینده ذخیره کنند.
فریز تخمک به آنها کمک میکند تا شانس بارداری را در زمانی که به طور طبیعی تخمک گذاری کاهش مییابد، حفظ کنند. در ادامه به جزئیات بیشتری در مورد این روش اشاره خواهیم داشت تا اطلاعات بیشتری کسب کنید.
چرا فریز تخمک انجام میشود؟
دلایل متعددی زیادی وجود دارد که یک خانم تصمیم بگیرد تخمکهای خود را به عنوان روشی برای درمان ناباروری فریز کند. به هر حال، هر فرد بنا به دلایل جسمانی یا شخصی برای فریز کردن تخمک خود اقدام میکند، اما در ادامه به دلایل اصلی آن میپردازیم..
1. تاخیر در بارداری
برخی زنان تصمیم میگیرند که در سنین بالاتر از معمول باردار شوند، اما در سنین پایین، کیفیت و تعداد تخمک ها بالاتر است. فریز تخمک این امکان را فراهم میکند که تخمک های سالم خود را در سنین جوانی ذخیره کنند و در آینده از آنها استفاده کنند.
2. درمان های پزشکی
خانم هایی که تحت درمان های پزشکی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی برای سرطان قرار میگیرند، کیفیت تخمک هایشان به دلیل این درمان ها کاهش مییابد. فریز تخمک قبل از شروع درمان های سرطان به حفظ توانایی بارداری کمک میکند.
3. مشکلات باروری
برخی از بانوان به دلیل مشکلاتی مانند اختلالات هورمونی یا بیماری های تخمدانی از کاهش کیفیت تخمکها در آینده رنج میبرند. فریز تخمک برای این افراد گزینه ای مفید خواهد بود.
4. انتخاب شخصی
برخی زنان به دلایل شغلی، تحصیلی یا شخصی تصمیم میگیرند که تا زمانی که شرایط زندگی بهتری برای بارداری پیدا کنند، تخمکهای خود را ذخیره کنند.
آیا فریز تخمک همیشه موفق است؟
باید بدانید که فریز تخمک همیشه موفق نیست و میزان موفقیت آن به عوامل مختلفی بستگی دارد. یکی از اصلیترین عوامل تاثیرگذار در موفقیت فریز تخمک، سن بانوان هنگام جمع آوری تخمک ها است. هرچه سن پایین تر باشد، کیفیت و تعداد تخمک ها بیشتر و شانس موفقیت بالاتر است. بهترین زمان برای فریز تخمک معمولا بین ۲۰ تا ۳۵ سالگی است، زیرا در این بازه زمانی تخمکها سالم تر و با کیفیت بالاتری هستند.
کیفیت و تعداد تخمک های جمع آوری شده نیز نقش زیادی در موفقیت فریز تخمک دارد. هرچه تعداد تخمک ها بیشتر باشد، احتمال داشتن تخمک های سالم نیز افزایش مییابد. نحوه فریز کردن تخمک ها و نگهداری آنها در دمای بسیار پایین نیز بر موفقیت این فرایند تأثیر میگذارد. بنابراین نمیتوان گفت که فریز تخمک همیشه موفق است بلکه به عوامل و شرایط مختلف بستگی دارد.
مزایای فریز تخمک
فریز تخمک مزایای زیادی برای زنان در بر دارد که به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم:
- فریز کردن تخمک این امکان را فراهم میکند که زنان تخمک های خود را در سنین جوانی و زمانی که کیفیت و تعداد تخمک ها بالاتر است، ذخیره کنند. این کار شانس بارداری را در سنین بالاتر که معمولا کیفیت تخمکها کاهش مییابد، حفظ میکند.
- زنانی که تحت درمان های پزشکی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی برای انواع سرطان قرار میگیرند، به دلیل این درمان ها توانایی باروری خود را از دست میدهند. فریز تخمک به آنها این امکان را میدهد که پیش از شروع درمان، تخمک های خود را ذخیره کنند و پس از درمان از آن ها برای بارداری استفاده کنند.
- فریز تخمک به زنان این امکان را میدهد که زمان بارداری را به تاخیر بیندازند و در زمانی که شرایط زندگی مناسب است، از تخمکهای فریز شده خود برای بارداری استفاده کنند.
- برای زنانی که نگرانی هایی درباره کاهش قدرت باروری خود دارند، فریز تخمک به عنوان یک گزینه برای کاهش نگرانی ها و حفظ گزینههای باروری در آینده عمل میکند.
- در صورت نیاز، تخمک های فریز شده در روش های کمک باروری مانند لقاح آزمایشگاهی مورد استفاده قرار میگیرند. این روش شانس بارداری را برای زنانی که مشکلات باروری دارند، افزایش میدهد.
فریز تخمک چگونه انجام می شود؟
فرایند فریز تخمک شامل چند مرحله است. ابتدا، باید به یک مرکز تخصصی باروری مراجعه شود، جایی که پزشک تاریخچه پزشکی را بررسی میکند و شرایط لازم برای انجام فرایند را ارزیابی میکند. سپس در یک دوره حدود ۱۰الی ۱۴ روزه، هورمون هایی مانند FSH و HCG برای تحریک تخمدان ها تجویز میشود تا چندین تخمک در همان زمان تولید شود.
در این مدت، پزشک تخمدانها را با استفاده از سونوگرافی و آزمایش خون نظارت میکند. پس از رسیدن به مرحله مطلوب رشد، تخمکها از تخمدان ها با استفاده از یک عمل جراحی ساده و تحت بیهوشی استخراج میشوند. سپس؛ تخمکهای جمع آوری شده در شرایط کنترل شده و با استفاده از تکنیک فریز سریع به دمای بسیار پایین حدود -۱۹۶ درجه سلسیوس منتقل شده و ذخیره میشوند تا در آینده برای باروری استفاده شوند.
بهترین زمان فریز تخمک چه زمانی است؟
بهترین زمان برای فریز تخمک معمولا زمانی است که خانم در سنین بین ۲۰ تا ۳۵ سالگی قرار دارد. در این بازه سنی، کیفیت و تعداد تخمکها در بالاترین سطح خود قرار دارند و شانس موفقیت فرایند فریز تخمک و بارداری در آینده بیشتر است. با افزایش سن، تعداد و کیفیت تخمک ها کاهش مییابد، بنابراین فریز تخمک قبل از ۳۵ سالگی شانس بارداری موفق را در آینده افزایش میدهد. اگرچه این فرایند در هر سنی انجام میشود، اما موفقیت آن در سنین پایین به نسبت بیشتر است.
فریز تخمک برای چه افرادی مناسب است؟
فریز تخمک برای افرادی که شرایط خاصی دارند و به دلایل مختلفی نمیتوانند در زمان فعلی باردار شوند، مناسب است. این روش به ویژه برای گروههای زیر توصیه میشود:
- زنانی که قصد تأخیر در بارداری دارند.
- بانوانی که تحت درمانهای پزشکی مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی قرار دارند.
- زنانی که مشکلات باروری دارند.
- زنانی که قصد دارند از روشهای کمک باروری استفاده کنند.
- خانم هایی که در خانواده خود مشکلات تنبلی تخمدان یا مشکلات باروری دارند.
آیا فریز تخمک بر کیفیت آن تاثیر میگذارد؟
فریز تخمک به طور معمول بر کیفیت تخمک ها تاثیر نمیگذارد، اما عواملی مانند سن زن هنگام فریز کردن تخمک ها و روش های استفاد هشده برای فریز کردن نقش مهمی در حفظ کیفیت تخمک ها دارند. در سنین قبل از 35 سال ، تخمک ها به طور طبیعی کیفیت بالاتری دارند و احتمال آسیب به آن ها در فرایند فریز و ذوب کمتر است. اما با افزایش سن، کیفیت تخمک ها کاهش مییابد و حتی اگر تخمک ها فریز شوند، احتمال کاهش کیفیت در زمان استفاده از آن ها در آینده وجود دارد. بنابراین، فریز تخمک به طور کلی تأثیر منفی بر کیفیت آن ندارد، اما شرایط فردی، سن و تکنیک های استفاده شده بر نتیجه نهایی تاثیر میگذارند.
فریز تخمک چقدر زمان میبرد؟
فرایند فریز تخمک معمولا حدود ۲ هفته طول میکشد. در ابتدا، برای تحریک تخمدان ها و رشد تخمک ها، باید به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز هورمون های خاصی مصرف شود. در این مدت، پزشک با استفاده از سونوگرافی و آزمایش های خون، پاسخ تخمدانها را نظارت میکند. پس از رسیدن تخمک ها به اندازه مناسب، تخمک ها از تخمدان ها استخراج میشوند. سپس تخمک ها در شرایط ویژه فریز و ذخیره میشوند. بنابراین، زمان کلی این فرایند شامل دوره تحریک تخمدان و استخراج تخمک ها معمولا حدود ۲ هفته است.
پس از فریز تخمک چطور میتوان از آن برای بارداری استفاده کرد؟
برای استفاده از تخمک های فریز شده در بارداری، ابتدا تخمک ها باید ذوب شوند. سپس تخمکهای فریز شده به آزمایشگاه منتقل شده و با اسپرم مورد نظر از طریق روش IVF لقاح داده میشوند. پس از لقاح، جنین به مدت چند روز در آزمایشگاه رشد میکند و سپس یکی از جنین های سالم و قابل انتقال به رحم مادر منتقل میشود. این فرایند معمولا به دنبال ارزیابی کیفیت جنین ها و انتخاب بهترین جنین برای انتقال صورت میگیرد. در نهایت، پس از انتقال جنین به رحم، در صورت موفقیت، بارداری آغاز میشود.
نتیجهگیری
در آخر میتوان گفت؛ فریز تخمک یک روش امیدوار کننده برای بانوانی است که میخواهند کنترل بیشتری بر زمان و شرایط بارداری خود داشته باشند. این فرایند به آن ها کمک میکند تا شانس بارداری با تخمک های سالم در آینده را حفظ کنند، حتی اگر به دلایلی مانند درمان های پزشکی یا تغییرات زندگی نیاز به تأخیر در بارداری داشته باشند. هرچند که این روش به طور قطع نتیجه ۱۰۰٪ ندارد، اما پیشرفت های علمی در این زمینه به موفقیت بیشتر آن کمک کرده است. در نهایت، تصمیم به فریز تخمک باید با مشاوره دقیق پزشکی و بررسی شرایط فردی گرفته شود تا بهترین نتایج حاصل شود.